Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement betreffende de Amstel
dit departement aangaande een Delf
Ernaast lagen ook dit departement aangaande een Schelde en Maas en het departement betreffende de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de nieuwe indeling niet en na de instelling in 1801 betreffende het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werden het Bataafs Gemenebest vervangen via het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden van een Maas.
Na de Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, was de ordening aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende de Grondwet met 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen via provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden over de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Betreffende Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar dit werden door een rest van een commissie verworpen.[twee]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland tot Holland, doch een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land betreffende Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werd Holland voor een grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate voor Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat aangaande Amsterdam en drong men met op het herstel betreffende een verdeling zoals deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Op deze plaats werden echter niet met tegemoetgekomen. Nadat een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel over de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake aangaande een samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het die plannen betreffende een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in dit noorden via middel aangaande de Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
Een provincie mag geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) indien grens fungeert.
Ten zuiden aangaande het Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tegelijkertijd dit Gooi, eveneens ons dichtbevolkt gebied, doch met een landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden aangaande dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf geweldige post om te lezen de Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij een plaats Alkmaar. Er bevinden zich in dit deel aangaande de provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden de Kop aangaande Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust over een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden aangaande het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel met Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en overige industrie: dit is het westelijk gebied betreffende dit Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt met dit schiereiland een marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven vanwege Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, alang dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te beluisteren, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meest organische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en het Wierings hebben ons enorm persoonlijk karakter.
Net ingeval in overige dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake van ons teruggang met een dialecten. Noord-Holland Toch zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name het Volendams is ter plaatse alsnog enorm doorgaans gesproken. Andere dialecten, zoals dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en het blijkt tevens uit de dialecten. Een dialecten ten noorden met het IJ zijn de meeste afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden aangaande het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een dialecten aangaande Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls bekijk dit blog ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met ook Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of de Waddeneilanden beschikken over een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp betreffende de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De ordening aangaande een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn kijk hier op de verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel geniepig met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft het nimmer absoluut mogen vernieuwen, zodat Klik hier Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende een besturen betreffende de recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhouden van 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook aangaande Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke andere vollere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort